W Polsce z roku na rok rośnie liczba wegetarian. Osoby niespożywające produktów pochodzenia zwierzęcego narażone są na niedobory witamin i minerałów. Wiele składników odżywczych zawartych w mięsie występuje również w jogurcie. Związek Polskich Przetwórców Mleka realizuje kampanię „Jogurt na dobry dzień”, akcentując dobroczynny wpływ jogurtu na organizm człowieka.
Opracowanie: mbba.pl
Źródło: mbba.pl
We wrześniu br. Instytut Badania Opinii Publicznej Homo Homini przeprowadził pierwsze metodyczne badanie, którego celem było oszacowanie liczby społeczności wegetariańskiej w Polsce. Z badania wynika, że około 3,2 proc. dorosłych Polaków jest wegetarianami. Oznacza to, że w Polsce jest już ponad milion wegetarian.
Wegetarianizm to sposób odżywiania polegający na wyeliminowaniu z jadłospisu wszelkiego rodzaju ryb i mięs. Jednak bardzo liczną grupę wegetarian stanowią ludzie, dla których wegetarianizm jest również filozofią i stylem życia. Powodów, dla których ludzie przechodzą na bezmięsną dietę jest wiele. Wśród nich należy wymienić m.in. względy etyczne, zdrowotne, ekonomiczne oraz pobudki związane z troską o środowisko naturalne.
Wegetarianizm nie jedno ma imię
Na ogół każdą osobę, która rezygnuje z
jedzenia mięsa nazywamy wegetarianinem. Jednak istnieje kilka odmian wegetarianizmu, które różnią się między sobą ograniczeniami przy spożywaniu innych produktów pochodzenia zwierzęcego.
Laktoowowegetarianizm –
dieta oprócz produktów roślinnych pozwala na spożywanie także jajek, mleka i jego przetworów oraz miodu.
Laktowegetarianizm – polega na rezygnacji ze spożywania nie tylko mięsa, ale także jajek i miodu. Dietę uzupełnia się produktami pochodzenia roślinnego oraz mlekiem i jego przetworami.
Owowegetarianizm – z diety wyłącza się prócz mięsa i ryb także produkty mleczne. Spośród wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego pozwala na spożywanie tylko jajek.
Weganizm – ten rodzaj wegetarianizmu wyklucza nie tylko
mięso, ale też wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, a wiec mleko, sery, jajka i miód.
Frutarianizm – oprócz produktów pochodzenia zwierzęcego z diety wyklucza się także jedzenie jakichkolwiek owoców i warzyw, których zerwanie powoduje śmierć rośliny, czyli inaczej zniszczenie rośliny. Frutarianie żywią się wyłącznie tym, co samo spadnie z rośliny.
Witarianizm – polega na spożywaniu wyłącznie świeżych produktów pochodzenia roślinnego, niegotowanych. Mogą być one podgrzewane do temperatury 41°C. Ich zdaniem gotowanie niszczy enzymy oraz składniki mineralne, które znajdują się w owocach i warzywach. Nie pijają również herbaty ani kawy.
Liquidarianizm – tak samo jak w przypadku witarianizmu spożywane są tylko produkty pochodzenia roślinnego, jednak w odróżnieniu od niego wszystkie pokarmy przyjmowane są w postaci płynnej.
Sprautarianizm – odmiana wegetarianizmu polegająca na żywieniu się głównie kiełkami zbóż, warzyw i owoców.
Mięso – składniki odżywcze
Mięso dostarcza wielu składników odżywczych, zwłaszcza pełnowartościowego białka zawierającego wszystkie aminokwasy, witaminy z grupy B – w szczególności B12, która nie występuje w produktach roślinnych, a także witaminy A i D. Wśród związków mineralnych przodują, ze względu na ilość, potas, fosfor, chlor, sód i magnez. Jednak z punktu widzenia wartości odżywczej najważniejszym minerałem w mięsie jest żelazo, ze względu na wysoką zawartość oraz na łatwość wchłaniania.
Rezygnując ze spożywania mięsa należy pamiętać o zapewnieniu organizmowi alternatywnych źródeł witaminy B12 i D oraz składników mineralnych. Z uwagi na dopuszczalność spożywania produktów mlecznych, laktowegetarianie łatwiej mogą znaleźć w swojej diecie wartościowe produkty, które uzupełnią niedobory wynikające
z niejedzenia mięsa, niż ci wegetarianie, którzy do jadłospisu nie dopuszczają produktów pochodzenia zwierzęcego.
Jogurt w diecie wegetarian
Jogurt w diecie wegetarian jest bardzo istotny, ponieważ jest alternatywnym dla mięsa źródłem bardzo dobrze przyswajalnego białka. Uzupełnienie diety wysokobiałkowym przetworem mlecznym jest racjonalnym żywieniowo wyborem. Białko mleczne zawarte w jogurcie jest bogate w lizynę i dlatego jogurt doskonale uzupełnia niedobór tego aminokwasu w białkach produktów zbożowych np. w pieczywie lub płatkach.
Jogurt jest również bogaty w wapń, który przede wszystkim odpowiada za prawidłową budowę kości i niektórych ścian komórkowych. Dieta uboga w ten pierwiastek może prowadzić do osłabienia układu kostnego, a w konsekwencji nawet do odwapnienia kości, czyli osteoporozy. Dodatkowo wapń wpływa na wiele procesów w organizmie. Jest ważny przy prawidłowej pracy mięśni i serca, krzepliwości krwi, przewodzeniu nerwowym czy też wspiera prawidłowe funkcjonowanie enzymów trawiennych. Odpowiednie przyswajanie wapnia następuje przy właściwej ilości fosforu i właśnie takie proporcje są w jogurcie.
Źródłem dobrze przyswajalnej witaminy B12 jest nie tylko mięso, ale też nabiał, w tym oczywiście jogurt, który zawiera jej wyjątkowo dużo. Witamina B12 jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu nerwowego oraz do produkcji czerwonych krwinek. Wpływa na poprawę pamięci i zapobiega anemii, która bardzo często występuje u osób rezygnujących ze spożywania mięsa i ryb. Jednym z głównych objawów niedoboru witaminy B12 jest zmęczenie i apatia. Niedokrwistość spowodowana niedoborem tej witaminy grozi tylko tym wegetarianom, którzy rezygnują ze wszystkich substancji pochodzenia zwierzęcego, czyli w ogóle nie spożywają produktów mlecznych.
Jogurt naturalny to również źródło potasu (składnik istotny dla prawidłowego funkcjonowania serca), magnezu (wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego) oraz witaminy A (niezbędna do prawidłowego widzenia) i witaminy D (wzmacnia układ kostny). Dodatkowo niskie pH jogurtu powoduje, że wapń, fosfor oraz magnez przybierają formę jonową, co w konsekwencji sprzyja ich wchłanianiu w jelicie.
Jak widać jogurt jest alternatywnym źródłem wielu składników odżywczych, które znajdują się w mięsie. Z tego względu jest cenionym elementem diety wegetariańskiej. Prawidłowo skomponowana dieta wegetariańska zawierająca jogurt jest w stanie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na większość niezbędnych witamin i minerałów.
Związek Polskich Przetwórców Mleka realizuje kampanię „Jogurt na dobry dzień”, której celem jest edukacja społeczeństwa na temat zalet spożywania jogurtu.
Przepisy:
Truskawkowo – bananowy smoothie
Składniki:
- 1 szklanka truskawek ( zimą możemy użyć mrożonych)
- 1 banan
- 1 szklanka jogurtu naturalnego
- 2 łyżki płynnego miodu ( można też zrobić wersję mniej słodką bez miodu)
- 2 duże łyżki wiórek kokosowych
Sposób przygotowania:
Wszystkie składniki wrzucamy do malaksera i miksujemy ok. 2 minut, do czasu rozdrobnienia wszystkich składników i uzyskania gęstego soku.
Do dekoracji możemy użyć truskawek, wiórek kokosowych i musli truskawkowego.
Krem z dyni
Składniki:
- 200 g dyni (najlepiej hokkaido)
- 1 średni ziemniak
- 1 mała marchewka
- 3 ząbki czosnku
- 1 płaska łyżeczka curry
- 350 ml wody
- sól (do smaku)
- 4 łyżki masła klarowanego (lub zwykłego)
- 3 łyżki pestek słonecznika
- 4 łyżki jogurtu naturalnego
Sposób przygotowania:
Na maśle w garnku podsmażamy wyciśnięty ząbek czosnku, a następnie dodajemy pokrojoną w cienkie plasterki marchewkę i dusimy na małym ogniu przez 2-3 minuty. Następnie zalewamy wodą i dodajemy obranego i pokrojonego w kostkę ziemniaka. Dodajemy szczyptę soli, curry i gotujemy aż warzywa staną się miękkie. Pod koniec gotowania dodajemy pokrojoną w małą kostkę dynię i gotujemy aż zacznie się rozpadać. Zdejmujemy z gazu i miksujemy. Gotową zupę podajemy z łyżką jogurtu naturalnego i prażonymi na suchej patelni pestkami słonecznika.